Wytwarzanie ciepła
Niewielcy odbiorcy ciepła, używający jedynie grzejników naściennych, powinni przede wszystkim stosować termostaty, które pozwalają na regulowanie temperatury w pomieszczeniu. Może to zmniejszyć koszty ogrzewania nawet o 15-20%. Dodatkowo, wyeliminowanie jednoczesnego ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń przez otwarte okna bądź niezamknięte bramy, obniży koszty o dodatkowe ok. 5%. Jeśli wykorzystuje się ciepło na większą skalę, można zastosować kilka metod dających gwarancję pracy urządzeń z najwyższą możliwą sprawnością.
Dla niedużych użytkowników ciepła systemowego możliwości ograniczania jego wykorzystania sprowadzają się do oszczędnego gospodarowania ciepłem z grzejników, nieprzegrzewania pomieszczeń, nieużywania jednocześnie klimatyzacji i ogrzewania, zainstalowania termostatów na grzejnikach w celu umożliwienia płynnej regulacji ciepła oraz dbałości o stan węzła, rurociągów i ich izolacji. Ponadto koszty ogrzewania zależą w dużej mierze od stanu izolacyjności dachu, ścian i okien budynków oraz ich fundamentów. Przy słabej izolacyjności sprawność grzania maleje, a straty ciepła rosną. Ocenia się, że w najbardziej niekorzystnych warunkach (ściany słabo zaizolowane, okna jednowarstwowe, brak regulacji grzejników, brak szczelności rur, ubytki w izolacji cieplnej) koszty ogrzewania mogą wzrosnąć nawet o 30-35%.
Obszar wytwarzania, przesyłu oraz użytkowania ciepła dla przedsiębiorstw o większym zużyciu ciepła jest zagadnieniem obszernym, jednakże warto przedstawić kilka najważniejszych aspektów związanych z efektywnością energetyczną.
Jak wspomniano we wstępie, niezbędna na etapie zerowym jest inwentaryzacja sposobu dostarczania i wykorzystania ciepła. Jeśli w przedsiębiorstwie całe ciepło pochodzi z ciepła sieciowego, to aktywność w tym zakresie ogranicza się do śledzenia zużycia ciepła w poszczególnych miesiącach i latach, minimalizowania strat ciepła wynikających z przenikania ciepła przez ściany, okna, drzwi oraz stolarkę okienną i drzwiową budynku, strat wynikających z wentylacji/klimatyzacji oraz nieracjonalnego użytkowania ciepła.
Jeżeli nie jest to podane przez producenta źródła ciepła lub źródło nie jest wystarczająco opomiarowane, to aby móc określić efektywność dostarczania ciepła w pierwszej kolejności należy określić referencyjną sprawność źródła wytwarzania ciepła.
W przypadku kotłów gazowych, na paliwo ciekłe i stałe, w trakcie audytu niezbędne jest przeprowadzenie analizy procesu spalania. Podstawowym wskaźnikiem jest tu współczynnik nadmiaru powietrza do spalania λ oraz temperatura spalin. Mierzy się go w kanale spalinowym w niedalekiej odległości od kotła na podstawie zawartości tlenu w spalinach [O2], a pomiaru tego powinien dokonać specjalista. Wyrażony jest on zależnością:
gdzie wielkość [O2] jest procentową zawartości tlenu w spalinach.
Wartość ta jest stosunkiem rzeczywistej ilości powietrza wykorzystanej do spalania do wartości teoretycznej wynikającej z reakcji chemicznej dla tej samej ilości powietrza (stechiometryczna), i z uwagi na nieidealne mieszanie paliwa z powietrzem należy zawsze zagwarantować pewną większą ilość powietrza do spalania niż ilość stechiometryczna. Wartość ta jest ściśle określona dla każdego typu kotła. Optymalna wartość tego współczynnika oznacza, że proces spalania jest prawidłowy a kocioł ma optymalną sprawność. Przykładowo dla gazu ziemnego po zwiększeniu współczynnika z wartości 1,1 do 1,3 sprawność kotła obniża się o ok. 2-3 punkty procentowe, co przekłada się na wyższe koszty pracy.
tabela 1: Wartość optymalnego współczynnika nadmiaru powietrza dla różnych paliw
*zależy od rodzaju paleniska
Kolejnym bardzo istotnym elementem zwiększania efektywności energetycznej instalacji cieplnych jest analiza strat ciepła wynikających ze stanu izolacji na rurach z gorącą wodą względnie z parą. Każda utrata izolacji i każda zdegradowana izolacja cieplna przekładają się wprost na straty ciepła. Podobnie, do dobrych praktyk należy izolowanie zaworów. W trakcie audytu należy zinwentaryzować całą instalację pary i/lub gorącej wody i ujawnić wszystkie brakujące lub wadliwe fragmenty izolacji. Następnie, na podstawie opracowanych przeliczników, oszacować straty ciepła. Na rysunku 9 pokazano wykres umożliwiający określenie strat ciepła. Należy podkreślić, że z wyjątkiem rur preizolowanych, braki w izolacji rurociągów występują często, co z jednej strony przekłada się na bezzasadne zwiększenie temperatury w miejscach przechodzenia takiej instalacji, a z drugiej strony na zwiększenie kosztów pracy kotłów nawet o 15%. W podobny sposób możliwe jest przeliczenie strat ciepła przez niezaizolowane zawory i inną gorącą armaturę. Najlepszą zaś metodą określenia temperatury rurociągu jest metoda termowizyjna.
Analiza źródeł ciepła i sposobu jego dystrybucji w przedsiębiorstwie oraz wdrożenie metod sugerowanych we wnioskach poaudytowych mogą przynieść korzyści na poziomie 10-15% w całkowitym bilansie energetycznym przedsiębiorstwa.
wykres 1: Zależność strat ciepła od temperatury dla niezaizolowanych rurociągów
Nie wypełniłeś ankiety wstępnej
Żeby móc wykonać pełen audyt będziesz musiał wypełnić tę ankietę w pierwszej kolejności. Możesz również tu zostać i korzystać z materiałów, lecz nie będzie możliwe przejście do następnych etapów audytu.